De verschuivingen, bezuinigingen en decentralisaties in de zorg moeten in Amsterdam leiden tot kleinschalige zorginstellingen. Wethouder Eric van der Burg en kleinschalige zorgspeler Emile de Roy van Zuydewijn schudden elkaar tijdens Politiek Café Schaefer de hand: op naar kleinschalige zorg in Amsterdam.
Voor het momentje tussen Van der Burg en Emile had in een afgeladen café Amstelhoeck Wouter Bos, oud-formateur van het kabinet Rutte-Asscher en consultant bij KPMG Plexus, een inleiding gegeven. Nederland staat voor een ongekende uitdaging. De zorgkosten stijgen al jaren twee keer zo hard als het BNP, waarmee Nederland achter de VS het land is met de hoogste uitgaven aan zorg per inwoner.
Tegelijk staat het land voor een miljardenbezuiniging. Het kabinet wil zo min mogelijk bezuinigen op de mensen die zorg het hardste nodig hebben en zo veel mogelijk zorg op maat bieden in buurten en gemeenten. De grote pijn zit echter bij de AWBZ. Daar wordt drie miljard euro bezuinigd. Tegelijk vindt een decentralisatie van taken plaats naar gemeenten; die zullen de uitvoering op zich moeten nemen in plaats van het Rijk, zoals nu gebeurt. Het aanbesteden van dit type zorg wordt voor gemeenten de grote uitdaging van de komende jaren.
De Amsterdamse wethouder met portefeuille zorg, Eric van der Burg (VVD), is positief gestemd over de zorgparagraaf in het regeerakkoord. Op de huishoudelijke hulp wordt wel keihard bezuinigd: het budget gaat terug van €66 naar €14 miljoen. Dat wordt op die manier geen zorgvoorziening meer maar een armoedevoorziening, aldus van der Burg. De nadruk zal volgens hem vooral moeten gaan liggen op het voorkomen dat mensen in de zorg terechtkomen. De vraag is echter hoe. Want ziek worden is immers geen keuze.
Zorg in de buurt
Aanpak op buurtniveau is de remedie, zeiden zowel de zaal als de sprekers. Van der Burg gaf aan de aanpak in stadsdeel Oost als goed voorbeeld te zien en mede daarom is in het Regeerakkoord 250 miljoen extra vrijgemaakt voor wijkverpleegkundigen. Daarbij moeten gemeenten van de landelijke politiek ook echt de ruimte krijgen en zal de Tweede Kamer moeten accepteren dat het aanbod straks per gemeente verschilt, aldus Bos.
De gewenste buurtaanpak klinkt mooi, maar wat betekent dat voor kleinere ondernemers als Emile de Roy van Zuydewijn, wijkverpleegkundige en oprichter van Emile Thuiszorg. Worden zij het kind van de rekening doordat zij het onderspit delven bij grote Europese aanbestedingen? Ondanks dat zij de zorg aanbieden die we als Amsterdam straks willen, op maat en lokaal?
Emile stelde dat zorginstellingen als Cordaan veel te groot zijn geworden. Een standpunt dat van harte werd ondersteund door wethouder Van der Burg. Als wijkverpleegkundige startte Emile zijn eigen bedrijf. Modern, alles online en met minimale overhead ging hij in eerste instantie op Markplaats op zoek naar cliënten. Mensen moeten keuzes worden voorgelegd in plaats van toebedeeld zoals nu te veel gebeurt, volgens Emile. Mensen worden nu niet of slecht voorgelicht over het aanbod aan zorg waaruit men kan kiezen, waardoor Cordaan in Amsterdam zo groot kon groeien.
Hoe kon dit gebeuren? Peggy Burke, gemeenteraadslid voor de PvdA en portefeuillehouder zorg, gaf aan dat uiteindelijk toch voor conservatieve Europese aanbesteding is gekozen in Amsterdam. Dit ondanks een pleidooi van de PvdA en SP voor een andere aanpak. Burke ziet mogelijkheden om niet alles via Europese aanbestedingen te regelen en ondernemers als Emile een kans te geven. Een plan lijkt in de maak. Na de avond werden dan ook veel nummers uitgewisseld en afspraken gemaakt.
Topsalarissen zorg
Was de avond dan een groot feest en helemaal niet politiek? Nee. Toen Bos de vraag werd gesteld welke twee dingen hij zou aanpassen aan het regeerakkoord – als hij dat zou kunnen – zei hij zich zorgen te maken over de druk op de salarissen van bestuurders en specialisten. Het niveau van bestuurders en toezichthouders in de zorg moet omhoog en salaris speelt daarbij nu eenmaal een rol. De zaal reageerde honend.
Peggy Burke sloot de enerverende avond af met een pleidooi om in tijden van toenemende zorgkosten en de verdwijning van banen in de thuiszorg uit te kijken voor eenzaamheid en vast te houden aan preventie om zorg te voorkomen. Dat er veel op Amsterdam afkomt is duidelijk, garanties werden niet gegeven, maar de handen zijn geschud.
Auteurs: Micha Lubbers & Arjan Miedema. Ook geplaatst op de site van de PvdA Amsterdam
