3 maanden na de verkiezingen en in het midden van het formatiegeweld, gaan de
nieuwsberichten vooral over het VVD stickerboek en de tumultueuze toestanden bij het CDA.
Vandaag wil ik het even doorbreken, met een terugblik naar een deel van het PvdA verkiezingsprogramma en hoe dit relateert tot ons stagnerende succes en gebrek aan verjonging. Vandaag aan de hand van een altijd spraakmakend onderwerp: drugs.
Het is zomer. Ik zit op de bank in een hittecoma, met de geluiden van het EK op de achtergrond. Ik verzamel wat moed en ik open de pdf op mijn laptop, het
verkiezingsprogramma 2021 van de PvdA: ‘Ons plan voor een eerlijker en fatsoenlijker Nederland’. Het voelt al als een historisch document, na alle formatieperikelen enmediaschandalen. Ik CTRL + F mijn doelwit: ‘drugs’. 11 gevonden. Eerst iets over een verbod op ongezonde reclame voor kinderen, onder het kopje ‘Kans op een gezond leven voor iedereen’. De rest van de relevante hits staan onder het kopje: ‘Aanpakken van nieuwe vormen van criminaliteit’. Daarin staat de paragraaf: ‘Veiligheid en gezondheid staan voorop
in het drugsbeleid. Het absurde aan het huidige beleid is dat het schadelijke gebruik van alcohol, tabak en cannabis gelukkig wel aan regels is onderworpen, maar het gebruik van alle zogeheten harddrugs niet. Laten we daarom drugsgebruikers niet langer zien als criminelen, maar hun gezondheid vooropstellen. Door drugsgebruik uit de taboesfeer te halen voeren we effectiever beleid, lichten we beter voor en voorkomen we dodelijke ongelukken.’
Blijkbaar was er niemand in de programmacommissie die de ironie van het plaatsen van deze tekst onder het onderdeel criminaliteit opmerkte. Naar mijn mening is de aanpak van drugsgebruikers tussen de plannen voor motorbendes, mensenhandel en cybercrime zetten niet de beste manier om het ‘uit de taboesfeer te halen’. Maar goed, we lezen verder. Kijk aan: ‘legaliseren van de hennepteelt’. Er moet volgens het programma vervolg gegeven worden aan de huidige experimenten met legale cannabisteelt. Dat lijkt mij een strak plan, na jaren van dubbelzinnig beleid en ondertussen complete legalisering in landen als Canada, delen van de VS en Uruguay.
Ik scrol door in het document, iets over focus op georganiseerde misdaad en niet op individuele gebruikers en… dat was het. Als jonge PvdA’er, en PvdA’er in het algemeen, vind ik het soms moeilijk om de discussie over de richting van onze partij te vinden. Niet dat ik het niet probeer, ik spreek veel met andere sociaaldemocraten, organiseer events voor Jong WBS, maar ik kan de moederpartij niet bereiken. Niet omdat ze onbereikbaar zijn, maar
omdat als je als jongere kritiek wil leveren op het verhaal van je partij, het een voorwaarde is dat je partij een verhaal moet hebben. Zonder verhaal waar je op kunt schieten blijven de discussies en de kritiek vaak in het luchtledige hangen.
Begrijp me niet verkeerd, in ons verkiezingsprogramma stonden duidelijke verhalen, over wonen, werk, zorg, onderwijs en klimaat. Maar wat is ons verhaal over migratie, samenleven in een diverse samenleving, of, bijvoorbeeld, hoe wij omgaan met drugs? Vinden we dat gebruik van genotsmiddelen bij het leven hoort, maar dat we als overheid moeten zorgen voor grenzen en schadebeperking? Vinden we dat normalisering mag meetellen als factor om
anders met een drug om te gaan, of dat we alleen mogen kijken naar gezondheidseffecten? Maken we drugsbeleid voor de meer dan 80% van alle gebruikers die dit op een niet-problematische manier doet, of kijken we vooral naar problematische drugsgebruikers? En wanneer gaan we het er met z’n allen over hebben, dit onderwerp, maar ook vele anderen?
Van mij mag het lekker knetteren. Ik denk dat mensen op plekken afkomen waar de interessante fundamentele discussies worden gevoerd. Zelfs als dat betekent dat de partij soms een andere koers neemt dan waar jij de voorkeur aan geeft. Laatst organiseerde ik een event met drugsbeleidexpert Machteld Busz en burgemeester Paul Depla, over de toekomst van drugsbeleid. Een gesprek met nieuwe ideeën, een basis van info uit de wetenschap, vragen
vanuit het (jonge) publiek en gezonde bescheidenheid: we weten niet precies hoe het moet, maar het kan en moet beter. En er zijn duidelijke stappen die de politiek kan nemen.
Ik wil jongeren en jongvolwassenen niet reduceren tot simpele wezens alleen geïnteresseerd in politiek als het gaat over drugs, maar het is wel belangrijk dat we ook op deze onderwerpen een duidelijk verhaal hebben. Daar zal niet iedereen het mee eens zijn, en daar zal kritiek op geleverd worden, maar naar mijn mening is dat juist de dynamiek die een partij nodig heeft. Mijn bescheiden advies is dus: maak een keuze op dit soort onderwerpen, draag een verhaal
uit, en accepteer dat daar kritiek op komt. Zo komen we vooruit, en zo kunnen nieuwe stemmen aan bod komen in de discussie.
